فصل بهار فرصت طلایی برای کاشت بذر و راه‌اندازی باغچه‌ای خانگی یا مزرعه‌ای کوچک است. در این مقاله، ما به بررسی اشتباهات رایج کاشت بذر در بهار می‌پردازیم. برای هر اشتباه، دلایل آن، نشانه‌های بروز مشکل، و راه‌حل‌های عملی و امتحان‌شده‌ای ارائه خواهیم داد تا شما با آرامش، مهارت و اطمینان بیشتری سراغ کاشت بروید و از ثمره‌ی تلاش‌تان لذت ببرید.
شما می توانید برای آشنایی با کشت انواع بذر در فصل بهار به مقاله مرتبط ما در وبلاگ بذر با ما مراجعه نمایید.
کاشت بذر در زمان نامناسب
کاشتن بذرها بدون توجه به شرایط آب‌وهوایی، از متداول‌ترین اشتباهاتی است که باغبان‌های مشتاق در بهار مرتکب می‌شوند. برخی از افراد به محض گرم شدن هوا، حتی برای چند روز، بذرها را می‌کارند و انتظار رشد سریع دارند. در حالی که سرمای شبانه یا یخبندان بهاری می‌تواند به بذر آسیب بزند یا فرآیند جوانه‌زنی را به تاخیر بیندازد.
هر گیاه یک دامنه دمایی مشخص برای جوانه‌زنی دارد. کاشت زودهنگام گوجه‌فرنگی، بادمجان یا فلفل که به گرما علاقه دارند، در روزهای ابتدایی بهار، نتیجه‌ی خوبی نخواهد داشت.
پیشنهاد می شود برای حل این مشکل از تقویم کاشت بذر منطقه‌ای بر اساس اقلیم استان محل زندگی استفاده کنید. همچنین بررسی دمای شبانه‌ی خاک (با دماسنج خاک) برای اطمینان از رسیدن به حداقل دمای جوانه‌زنی از دیگر راه حل های این مشکل است. بهتر است برای گیاهان حساس، از کاشت داخل خانه یا گلخانه استفاده کنید و پس از گرم شدن هوا آنها را به فضای باز منتقل کنید.
استفاده از خاک نامناسب و فشرده
برخی افراد از خاک باغچه یا خاک گلدان معمولی برای کاشت بذر استفاده می‌کنند، در حالی که این خاک‌ها ممکن است فشرده، فاقد زهکشی یا آلوده به آفات و قارچ‌ها باشند. جوانه نزدن بذرها یا پوسیده شدن آنها، کپک زدن سطح خاک و رشد ضعیف و نازک جوانه‌ها از نشانه های استفاده از خاک نامناسب و فشرده است.
برای رفع این مشکل خاک مخصوص کاشت بذر (Seed Starting Mix) که سبک، استریل و مغذی باشد، تهیه نمایید. همچنین می توانید از ساخت ترکیب دست‌ساز: ۴۰٪ پیت ماس + ۳۰٪ پرلیت + ۳۰٪ ورمیکولیت استفاده نمایید. از استفاده از خاک باغچه‌ی خام برای بذرها خودداری نموده و در صورت نیاز، خاک را ضدعفونی حرارتی کنید.
آبیاری نادرست (کم یا زیاد)
آبدهی بیش از حد منجر به پوسیدگی بذر می‌شود و آبیاری کم، فرآیند جوانه‌زنی را کند یا متوقف می‌کند. این اشتباه به‌خصوص در فضای بسته (گلدان یا سینی نشا) رایج است. در صورت آبیاری نامناسب بوی بد خاک می تواند نشانه پوسیدگی بوده و خاک ترک خورده و خشک، نشانه‌ی کم‌آبی باشد. همچنین سبز شدن سطح خاک و رشد جلبک ناشی از رطوبت زیاد و تهویه ناکافی است.
برای رفع این مشکل بهتر است از اسپری برای آبیاری اولیه‌ی بذرها استفاده کنید. قبل از آبیاری رطوبت خاک را با انگشت یا حسگر رطوبت کنترل کنید و به زهکشی مناسب در انتهای گلدان یا سینی نشا دقت کنید. همچنین می توانید از پوشش پلاستیکی شفاف یا مینی‌گلخانه برای حفظ رطوبت تا زمان جوانه‌زنی استفاده نمایید.
عمق کاشت نامناسب بذر
کاشتن بذرها در عمقی بیش از حد، مانع از رسیدن نور، اکسیژن و گرما به آنها می‌شود. کاشت خیلی سطحی نیز باعث خشک شدن سریع یا جابجایی بذرها در اثر آبیاری می‌شود.
برای رفع این مشکل دستورالعمل عمق کاشت روی بسته‌بندی بذر را مطالعه نمایید. بهتر است قاعده‌ی ساده کاشت بذر در عمقی برابر با ۲ تا ۳ برابر قطر آن، را رعایت کنید. همچنین برای بذرهای بسیار ریز مانند ریحان، نعنا یا کاهو، آنها را فقط روی خاک بپاشید و با دست یا ماله نرم، کمی فشار دهید.
بی‌توجهی به نور و دمای محیط
بذرهایی که در جای تاریک، سرد یا بسیار گرم نگهداری شوند، یا اصلاً جوانه نمی‌زنند یا به‌سرعت ضعیف می‌شوند.
دمای مناسب برای اکثر بذرهای بهاری بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد است. همچنین بهتر است در صورتی که نور طبیعی کم باشد از نور مصنوعی LED مخصوص رشد استفاده کنید.
چرخاندن سینی‌ها یا گلدان‌ها هر چند روز یک‌بار برای جلوگیری از خم شدن گیاه به سمت نور از دیگر راه های رفع مشکلات مربوط به نور در کشت بذر می باشد.
نکات تکمیلی اشتباهات رایج کاشت بذر در بهار
- قبل از کاشت، بذرها را چند ساعت در آب ولرم بخیسانید (به‌ویژه برای بذرهای سخت‌تر مثل بادمجان، فلفل یا نخود).
- از برچسب نام گیاه و تاریخ کاشت برای پیگیری رشد استفاده کنید.
- از شرایط رشد هر بذر نت برداری کنید. این تجربه به کشت بهتر بذر در سال های آینده نیز کمک خواهد کرد.
- از کودهای سبک و ملایم (مثل کود مایع رقیق‌شده) بعد از جوانه‌زنی استفاده نمایید.
جمع‌بندی
کاشت بذر، یکی از لذت‌بخش‌ترین مراحل باغبانی است که با کمی دقت، صبر و دانش می‌تواند نتیجه‌ای شگفت‌انگیز به همراه داشته باشد. در این مقاله تلاش کردیم تا به بررسی اشتباهات رایج کاشت بذر در بهار بپردازیم. با شناخت اشتباهات رایج و رعایت نکات این مقاله، می‌توانید میزان موفقیت‌تان در جوانه‌زنی را چندین برابر کنید.
شما عزیزان می توانید از طریق صفحه تماس با ما از راهنمایی کارشناسان آگاه بذر با ما بهره مند شوید. همچنین برای خرید محصولات کشاورزی از طریق فروشگاه اینترنتی بذر با ما خریدی راحت و ایمن را تجربه نمایید. ازاین که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.
فروشگاه